استان لرستان باقابلیتهای منحصربهفرد تاریخی، طبیعی و گردشگری یکی از پرجاذبهترین استانهای کشور محسوب میشود که هرساله در ایام مختلف سال پذیرای گردشگران از سراسر کشور است.
جاذبههای گردشگری بینظیر اما ناشناخته
لرستانیها در سرزمینی زندگی میکنند که از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب با جاذبههای رنگارنگی آذین بستهشده که باید قدردان تمام این نعمتهای خدادادی باشیم و از آنها برای توسعه اقتصادی استان نهایت استفاده را ببریم.
این در حالی است که دیار لرستان باوجود آثار تاریخی منحصربهفرد اعم از قلعهها، خانههای تاریخی و غارهای باستانی، جاذبههای گردشگری مذهبی ازجمله امامزادهها، جاذبههای طبیعی ازجمله آبشارهای منحصربهفرد، سرابهای جوشان، دریاچههای بکر، تالابهای زیبا و دشتهای سرسبز به دلیل معرفی نشدن کامل و مستمر جاذبههای تاریخی و طبیعی، نبود زیرساختهای اساسی چون جادههای دسترسی، نبود اقامتگاههای طبیعی و ... ناشناخته باقیمانده است.
صنعت درآمدزایی که به کمک اقتصاد لرستان نیامد
در مراسم نکوداشت روز خرمآباد این استاندار لرستان بود که از کمبود ۸۰۰ تخت برای اقامت و پذیرش مسافران خبر داد و گفت: نبود جاذبههای دستساز ازجمله مشکلاتی است که سد راه توسعه گردشگری در مرکز استان و سایر شهرستان هااست.
اما اظهارات برخی مسئولان و کارشناسان این حوزه گواه مدعای دیگری است؛ بهزعم این افراد لرستان و جاذبههای تاریخی و طبیعیاش هنوز در مرحله معرفی ماندهاند و توسعه زیرساختها و امکانات اولیه در بسیاری مناطق استان بر ایجاد برخی جاذبههای دستساز و کماهمیتتر اولویت دارد.
نماینده مردم خرمآباد در مجلس شورای اسلامی در این زمینه به خبرنگار مهر میگوید: ناهماهنگی و کمتوجهی مدیران به ضرورتهای توسعه گردشگری در لرستان سبب شده که از این ظرفیت درآمدزا استفاده بهینه صورت نگیرد.
سنگ مسئولان پیش پای بخش خصوصی در لرستان
ایرج عبدی میافزاید: در شرایط بالا بودن جمعیت جوان و بیکار استان، چارهای جز طی مسیرهای بهصرفه برای اشتغالزایی وجود ندارد و آنهم مسیر توسعه گردشگری است که با مشکلاتی ازجمله فراهم نبودن زیرساختهای لازم، عدم توجه جدی مدیران و حتی نگاههای لجبازانه در برخی موارد مواجه است.
وی ادامه میدهد: توسعه همهجانبه و همزمان زیرساختها باید اولویت اصلی برای توسعه گردشگری باشد.
به گفته وی ایجاد راه دسترسی برای اماکن تاریخی و طبیعی در کنار اجرای مصوبات و طرحهایی همچون آزادسازی حریم قلعه فلک الافلاک که امروز سپاه هم همکاریهای لازم در این بخش را انجام میدهد، اقدامات مهمی است که باید در اولویت باشد.
وی بابیان اینکه هنوز مدیران توجه و همکاری لازم با بخش خصوصی برای توسعه سرمایهگذاری در این بخش را ندارند و در این حوزه متمرکز و منسجم نیستند میگوید: عدم همکاری با بخش خصوصی برای ایجاد اقامتگاهها، همکاری نکردن بانکها برای پرداخت تسهیلات در این بخش و ندادن تسهیلات یارانهای برای سرمایهگذاری بخش خصوصی در این حوزه از سوی مدیران چالشهایی است که باید بهسرعت در این بخش برطرف شوند.
پررنگی حاشیهها در حوزه گردشگری لرستان
نماینده مردم خرمآباد در مجلس شورای اسلامی به ظرفیتهایی مانند وجود رودخانه و غار در دل سفیدکوه اشاره میکند و میافزاید: با توجه به این ظرفیتها میتوان مکانهایی بهتر از غار علیصدر همدان ساخت که این مهم نیازمند توجه مدیران و حمایت بخش خصوصی بوده و توسعه طبیعتگردی ساده با ایجاد اماکنی برای تفریح میتواند گره بیکاری را بهتدریج باز کند.
عبدی ادامه میدهد: بیتوجهی مدیران به ضرورتهای این بخش، پرداختن به کارهای حاشیهای و جانبی و در اولویت قرار ندادن گردشگری سبب شده کارهای ضروری و اثرگذار در این حوزه انجام نشود.
بنا بر آمارهای موجود، لرستان دومین استان کشور درزمینهٔ ثبت آثار تاریخی، طبیعی و ... است ولی متأسفانه بهاندازه یکصدم این ظرفیتها برای معرفی آنها اقدامات اثرگذار صورت نگرفته است.
جاذبههای گردشگری لرستان زیرساخت ندارند
علاوه بر مسئله معرفی نشدن ظرفیتها، فراهم نبودن زیرساختها و تسهیل شرایط برای گردشگر به منظور دستیابی به اهداف سفرش، از دیگر مشکلات عدیده گردشگری در لرستان است.
وی عنوان میکند: بسیاری از جاذبههای گردشگری ما فاقد جاده دسترسی مناسب هستند، دریاچه گهر بهمانند قلعه فلک الافلاک یکی از بینظیرترین جاذبههای طبیعی کشور است، اما زیرساختهای لازم از قبیل اقامتگاههای کوچک بینراهی و ... در این منطقه ایجاد نشده است.
این پژوهشگر تاریخ و میراث فرهنگی لرستان ادامه میدهد: در مورد آبشار بیشه هم وضع به همین منوال است فقط استاندار قبلی اقدام به ایجاد راه دسترسی در این منطقه کردد ولی بازهم مسیر حرکت در این منطقه بهگونهای نیست که یک اتوبوس در آن عبور کند.
سهم بهاندازه هیچ پایتخت ژئوتوریسم ایران از وجود زیرساختها
به گفته حسنپور هیچکدام از جادههای دسترسی به اماکن تفریحی و طبیعی لرستان امکان حرکت خودروهایی چون اتوبوس آنهم برای اقامت همزمان حداقل ۵۰۰ نفر در اطراف و نزدیک این جاذبهها را ندارند.
وی میافزاید: مسیر «سنگتراشان» به آبشار «نوژیان» مهمترین محور گردشگری برای معرفی پیشینه تاریخی، جاذبههای مردمشناسی، ژئوتوریسم و ... در لرستان است که حتی راه دسترسی مناسب ندارد.
این پژوهشگر تاریخ و میراث فرهنگی لرستان ادامه میدهد: لرستان پایتخت ژئوتوریسم ایران به خاطر جاذبههایی چون دره «شیرز»، «لند اسلاید سیمره» و ... است اما آیا «شیرز» راه دسترسی مناسب، سرویس بهداشتی و ... دارد؟
حسنپور میگوید: بزرگترین زمینلغزش دنیا در لند اسلاید سیمره رخداده اما تاکنون حتی یک همایش در لرستان برای معرفی این جاذبه بینظیر برگزار نشده است.
هتلهایی خالی از گردشگر
وی میگوید: بسیاری از «ترین» های گردشگری و تاریخ ایران به لرستان تعلق دارد اما کاری برای معرفی آنها صورت نگرفته است.
این پژوهشگر تاریخ و میراث فرهنگی لرستان عنوان میکند: این منطقه در دامنه کبیر کوه بهمانند دیگر جاذبههای استان، نه جاده دسترسی دارد و نه اقامتگاه و نه حتی چشماندازی که گردشگر آن را ببیند.
حسنپور ادامه میدهد: آبشار «چکان» الیگودرز، پرآبترین آبشار غرب کشور است ولی جاده دسترسی ندارد، رسیدن به این آبشار از مسیر الیگودرز ۶ ساعت و سپیددشت ۴ ساعت طول میکشد.
وی بابیان اینکه بسیاری از هتلهای ما فقط در ایام نوروز پر هستند میگوید: این امر به این دلیل بوده که ما نتوانستهایم اقامتگاههایی متناسب با مقصد گردشگران بسازیم و هنوز شلوغترین روزهای هتلهای ما مربوط بهروزهایی است که در آنها همایش ویژهای برگزار میشود.
حسنپور با تأکید بر اینکه هتلهای بزرگ و پرستاره مقصد و اقامتگاه بسیاری از گردشگران و طبیعت گردان نیست، عنوان میکند: ظرفیتهای اصلی گردشگری لرستان در حوزههایی است که به هدف گردشگران آنها توجهی نشده و آنچه لرستان را از مشکلات بزرگی چون بیکاری نجات میدهد همین توسعه اکو توریسم است.
لزوم توجه به گردشگری طبیعی بهجای ایجاد جاذبههای «دستساز»
وی ادامه میدهد: برای یک گردشگر خارجی استفاده و اقامت در کلبه چوبی یا گلی مسیر بسیار جذابتر از اقامت در هتل است چراکه بهطورقطع در کشورهای خودشان هتلهای بهتر و بزرگتری وجود دارد.
این پژوهشگر تاریخ و میراث فرهنگی لرستان به ایجاد مزرعه پرورش اسب در دهستان «ازناسگوند» اشاره میکند و میگوید: بخش خصوصی در این منطقه چندین کلبه برای اقامت گردشگران ساخته و آنها را با اسب به دامنههای «کاکاشرف» و «کوکلا» میبرند، یعنی هدف و مقصد گردشگری بهدرستی تعریفشده است.
حسنپور عنوان میکند: کسی مخالف ساخت و توسعه هتل نیست اما چرا باید ۶۰ تا ۸۰ میلیارد تومان اعتبار برای ساخت هتل صرف ایجاد زیرساختها در جاذبههای طبیعتگردی نشود.
وی در بخش دیگری از گفتههایش به روستاهای هدف گردشگری اشاره میکند و میافزاید: توسعه توریسم سلامت و طبیعتگردی در روستاهای استان با اقداماتی از قبیل ایجاد مزرعه پرورش گل، ساخت کلبه و ... محقق میشود و بهاندازه ایجاد جاذبههای دستساز نه هزینهبر است و نه زمانبر.
این پژوهشگر تاریخ و میراث فرهنگی لرستان با تأکید بر اینکه لرستان جاذبههای دست کند طبیعی چون غار «کوگان» باسابقه تاریخی چند هزارساله دارد، ادامه میدهد: بیشک استراحت در یک غار سههزارساله یا اطراف آن برای گردشگر لذتبخشتر است.
لرستان سرزمین چهارفصل زاگرس است، جایی که از کوههای پربرف آلپ ایران تا تالابهای گرمابخش پلدختر در اقلیمی ۲۸ کیلومترمربعی جمع شدهاند و این در حالی است که مسئولان این استان توجهی به نعمتهای خدادادی که به آن دادهشده نمیکنند و شعار ایجاد جاذبههای «دستساز» را میدهند.