نورآباد شهری است در شمال غرب استان لرستان...
نورآباد شهری است در شمال غرب استان لرستان. این شهر مرکز شهرستان دلفان است و آب و هوایی سرد و کوهستانی دارد. طبیعتی زیبا برای گردشگری دارد. از جمله مناطق دیدنی آن محراب کوه میباشد. مردمانش با زبان لکی که جزو زبان های باستانی ایران (هند و اروپایی ) است صحبت میکنند.
دِلفان با جمعیتی بالغ بر ۱4۰ هزار نفر، منطقهای در شمال غربی استان لرستانودر فاصله 90 کیلومتری شرق کرمانشاه ودر مجاورت استان همدان از شمال و استان ایلام از جنوب غربی ایران است.
مرکز آن نورآباد با جمعیت تقریبی 6۰۰۰۰ نفر است.دارای 500 پارچه ابادی میباشد که در حال حاضر 422 روستای ان دایر وبقیه خالی از سکنه شده اند در مغرب آن رودخانههای سیمره و گاماسیاب جریان دارند.و در جنوب شرقی ان رودخانه کشکان جاری است همچنین رودخانه بایور(باداور)از میان شهر نوراباد می گذرداین منطقه کوهستانی و سردسیر استواز دیر باز محل ییلاق طوایف دلفان بوده است. محصول آن غلات، صیفیجات، لبنیات و پشم میباشد.
همه ساکنان دلفان به زبان لکی مکالمه می کنند. لکی گویش طوایف لَک است. گویش لکی از زبانهای ایرانی شاخه شمال غربی است. زبان شناسان لکی را در شاخه زبانهای کردی از شاخه زبانهای ایرانی تبار غربی قرار دادهاند حدود یکونیم میلیون نفر شامل یک میلیون نفر با زبان مادری به این زبان سخن میگویند.
جمعیت
بنا بر سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، جمعیت نورآباد لرستان ۵۶٬۴۰۴ نفر بوده است .
بنا بر سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران، جمعیت نورآباد لرستان۶۰،۲۳۴ نفر بودهاست
بخش ها و دهستانها
این شهر در طول ۴ سال اخیر بیشترین پیشرفت را داشتهاست و تقریبا وسعت آن ۱٬۵ برابر شدهاست. بزرگترین پارک آن پارک هاشمی است که در قسمت شمالی شهر واقع شدهاست ولی پارکهای زیبای دیگری چون پارک سیمرغ و پارک صخرهای را دارد.
سیمای کشاورزی دلفان
شهرستان دلفان در شمال غربی استان لرستان، جنوب غربی استان همدان و در جنوب شرقی استان کرمانشاه واقع شده است. دلفان با 2700 کیلومتر مربع وسعت، در دل سلسله جبال زاگرس واقع و دو رشته کوه گرین از سمت شمال و شمال غربی و سفید کوه از سمت جنوب و جنوب غربی آن را مانند حصاری در بر گرفته اند.
دلفان دارای 150357 نفر جمعیت است که 60% در روستا و40% در شهر نورآباد ساکن هستند.شهرستان سردسیر دلفان ، به طور متوسط 1877 متر از سطح دریا ارتفاع داشته و میانگین بارندگی درآن529 میلیمتر است. وتعداد روزهای یخبندان سالانه به طور متوسط 104 روز میباشد.
شهرستان دلفان دارای دو بخش، بنامهای مرکزی وکاکاوند و ده دهستان(1-خاوه شمالی2-خاوه جنوبی -3 میربگ شمالی 4-میربگ جنوبی 5- نورعلی 6-نورآباد 7-کاکاوند غربی 8-کاکاوند شرقی 9- اتیوند شمالی10- اتیوند جنوبی)و440روستا دارای سکنه و87روستای خالی از سکنه می باشد. عمده فعالیت مردمان این دیار کشاورزی است که در اراضی دیم وآبی با امکانات موجود و با ضریب مکانیزاسیون حدود5/1اسب بخار در در راستای توسعه شهرستان وخودکفایی در تلاش وکوشش مضاعف می باشند .وجود امکانات بالقوه در زمینه کشاورزی وصنعت ونیروی کار ارزان این شهرستان را از جمله شهرستانهای متمایز استان لرستان محسوب کرده است .
با وجود وسعت خیلی زیاد حوزه آبریز آن هر ساله حجم بسیار زیادی ازروان آبها براحتی از دسترس اراضی قابل کشت خارج میگردد و بدین لحاظ توجه مسئولین امردر مهار روان آبها گام اساسی خواهد بود تا این خطه از میهن اسلامیمان ازخشکسالی کمتر خسارت ببیندو در کوتاه مدت موجب توسعه اشتغال خانوار های بهره بردار ودر بلند مدت ما را در راستای توسعه اقتصادی یاری خواهد نمود.لذا جا دارد درآستانه تدوین برنامه پنجم توسعه چالشها ومشکلات فرا رو را برر سی تا با دیدی کارشناسانه تر نسبت به حل معضلات اقدام شود.
میزان اراضی زراعی24،000هکتارآبی و100،000 هکتار دیم و 98،423 هکتارمرتع و88،500 هکتارجنگل.
میزان اراضی باغی 2.800 هکتارمی باشدکه 800 هکتارآن گردو و300 هکتارهسته داران غیر بارور می باشد.
& منابع آب
تعداد قنات : 75 رشته
تعداد چاه عمیق و نیمه عمیق : 123 حلقه
تعداد بند انحرافی : 20 بند
تعداد استخر ذخیره آب : 40 واحد
تعداد ایستگاه پمپاژ : 4 دستگاه
سطح آبیاری بارانی و قطره ای : 250 هکتار
نام محصول | سطح زیر کشت | عملکرد (kg/ha) | تولید کل (تن) |
گندم آبی | 7900 | 3000 | 23700 |
گندم دیم | 36000 | 600 | 21600 |
جو آبی | 500 | 3200 | 16000 |
جو دیم | 20000 | 750 | 15000 |
چغندر قند | 305 | 40000 | 12200 |
کلزا | 52 | 2000 | 104 |
سیب زمینی | 200 | 50000 | 10000 |
گیاهان علوفه ای | 5400 | 6500 | 35100 |
گیاهان جالیزی | 220 | 30000 | 6600 |
نخود دیم | 37800 | 700 | 26460 |
سایر محصولات | 11623 | - | - |
گردوی بارور | 800 | 1700 | 1360 |
هسته داران بارور | 900 | 5500 | 4950 |
معرفی شهرستان دلفان:
دِلفان با جمعیت 633 137 نفر، منطقهای در شمال غربی استان لرستان ودر فاصله 90 کیلومتری شرق کرمانشاه ودر مجاورت استان همدان از شمال و استان ایلام از جنوب غربی ایران است. ودر ارتفاع 1700 متری ازسطح دریا قرارگرفته است.
مرکز آن نورآباد است ودر مغرب آن رودخانههای سیمره و گاماسیاب جریان دارند.و در جنوب شرقی ان رودخانه کشکان جاری است همچنین رودخانه بایور(باداور)از میان شهر نوراباد می گذرد.
زبان مردم این منطقه لکی است. نام دلفان در اصل بر مجموعه طوایفی ساکن در غرب فلات ایران اطلاق میشود وهمچنین دلفانیهای تبعیدی به کلاردشت مازندران وحوالی قزوین وشمال خراسان ونقاط دیگر ایران از همین طوایف میباشند.
وسعت:
وسعت آن 4200 کلیومتر بوده ویک شهر بنام نورآبادودوبخش مرکزی وکاکاوند دارد.تعدادآبادیهای آن 524 روستا می باشد.
شکل گیری شهر:
بعداز شهریور سال 1320 پاسگاه ژاندارمری دراین منطقه مستقرمی گردد.ودرسال 1328 این شهر با 150 خانوار دراراضی طایفه نورعلی شکل می گیرد .اولین طایفه ای که در شهر سکونت پیداکردند طایفه نورعلی بود.وبه تدریج طوایف دیگر مانند اولادقبادوبعد طایفه های ایتوند ،میربگ وکولیوند درشهرسکونت پیداکردند.
و درسال 1343 شهرداری دراین شهر تاسیس می گردد .
نرخ رشد جمعیت:
بین سالهای 45-55 نرخ جمعیت 14.5 درصد بوده ودربین سالهای 65-55 این عددبه 12.8 درصدرسیده ودرفاصله سالهای 65-70 حدود 6.5 درصد وبین سالهای 70-75 حدود 4.2 درصد می باشد.
جمعیت:
جمعیت این شهر 137385 نفرمی باشد که که حدود 56404 نفر در بخش نورآباد وبقیه درروستا ساکن هستند.که براین اساس 59 درصد روستانشین و41 درصد شهرنشین می باشند.(فایل آما رجمعیتی شهرستان دلفان قابل دانلود درمنوی دانلود لکستان می باشد)
جمعیت مرد | جمعیت زن | جمعیت شهری | جمعیت روستایی | جمعیت غیر ساکن |
70514 | 67119 | 56530 | 81039 | 64 |
مقاطع سنی | 18ساله وکمتر | 19 ساله | 20-24 | 25-29 |
جمعیت | 42110 | 3547 | 16135 | 13821 |
30-34 | 35-39 | 40-44 | 45-49 | 50-54 |
10448 | 7096 | 4923 | 5031 | 4349 |
55-59 | 60-64 | 65-69 | 70-74 | 75-79 |
3090 | 1993 | 1924 | 1547 | 1230 |
80-85 | 90-85 | 95-90 | 100-95 | 100به بالا |
483 | 130 | 49 | 29 | 22 |
طبق آخرین آمارگیری تعدادخانوارهای این شهر12608 خانوار می باشد. که دارای تراکم جمعیتی 5.4 می باشد.
وضعیت سواد:
نرخ بیسوادی درشهرستان دلفان 23.3 درصد است که دراین میان نرخ بیسوادی زنان 29 درصد است.
نوع مصالح درابنیه:
ازمجموع 5686 واحدمسکونی 17 درصد ساختمانها دارای اسکلت فلزی ، 1درصد بتن آرمه ، 69.7 درصد آجروآهن و10 درصد آجروچوب می باشد.
شالوده فیزیکی شهر سه خیابان اصلی است.که همچون دانه های تسبیح با محور اصلی شهر محلات با هم مرتبط می باشند.
آب وهوا:
آب وهوای این شهر کوهستانی بوده وفصل سرما گاهی تا 8 ماه طول می کشد.
ورنج دما بین 37-(5.9-) می باشد.وتعدادروزهای یخبندان تا95 روز نیز به ثبت رسیده است
وضعیت تاریخی :
این شهرقدمت تاریخی زیادی دارد در نقشه ایران سه هزار سال قبل از میلاد این منطقه بنام دلفان ذکر شده است جایی که اقوام لولو بی ها می زیسته اند ودر نقش بیستون پادشاه آنها آنوبانی نی را که بردشمنانش غلبه کرده است نشان می دهد.از طرفی با مفرغهای بدست آمده از این منطقه محل زندگی قوم کاسیان نیز ذکر شده است قومی که پادشاه آنها سکونخا بعد از شورش برداریوش پادشاه هخامنشی شکست خورده و تصویر آن با کلاهی نوک تیز در نقش بیستون دیده می شود.
این شهرستان بیش از 300 تپه باستانی دارد که در استان رتبه نخست را دارد.
متاسفانه تاکنون تنها 62 اثر تاریخی و باستانی شهرستان دلفان در فهرست ملی به ثبت رسیده که این مهم توجه بیشتر مسوولان مربوطه را می طلبد.