ورود
اصولا در هر آئین و مسلک و روشی همواره ارزش هر انسانی و ارزش هر عملی به حساب و محاسبه بوده است.
اصولا در هر آئین و مسلک و روشی همواره ارزش هر انسانی و ارزش هر عملی به حساب و محاسبه بوده است.
اسلام نیز به‌عنوان کامل‌ترین دین الهی از این قاعده مستثنی نبوده ونیست به طوری که در حدیث شریف نبوی است که ”حاسبواقبل ان تحاسبوا”
به حساب خویش بپردازید قبل از آن که حساب شما مورد رسیدگی قرار گیرد.
از این رو درکتب اسلامی ارزشیابی اغلب تحت عنوان محاسبه النفس و یا محاسبه العمل بیان شده است و بر اساس آن‌چه از آیات استفاده می‌شود ارزشیابی عملکرد عبارت است از بررسی وسنجش عمل هر فرد توسط خودش یا دیگران یا بطور تلفینی به صورت مستمر و دائمی و روزانه به منظور اصلاح وبهبود
عملکرد و رفع نواقص جهت تداوم حرکت متعالی فرد درجامعه می‌باشد که در این تعریف از ارزشیابی نکات قابل توجهی وجود دارد که خود ارزیابی بدون کمک و مساعدت از دیگران مورد توجه خاصی می‌باشد.
نکته دیگری که به میتوان اشاره کرد هر فردی بدون توجه و ارزشیابی دیگران مسئولیت و ارزشیابی خود را به عهده دارد و ارزشیابی وظیفه‌ای مستمر و دائمی بوده است برابر مفاهیم الهی انسان‌ها همیشه و در همه حال باید در راه رشد و ترقی و تصحیح نواقص و انحرافات و کجی‌های عملکرد خود
قدم بردارند و از طرفی روزانه بودن امر ارزشیابی که با توجه به مبانی اسلامی که تاکید خاصی بر ارزشیابی روزانه یا حداقل هفته‌ای دارد در مکتب تمام انبیاء الهی برای اداره جامعه بشری و پیشرفت اهداف عالیه انسانی شیوه‌ی خاصی از مدیریت و رهبری ارائه گردیده است.
توجه خاصی به انسان و اصلاح او و بهره‌برداری بهینه از عمر خود که بزرگ‌ترین سرمایه انسان است در هیچ مکتبی از مکاتب مدیریت و دیدگاه‌های مطرح شده درمورد نیروی انسانی چنین عنایت و توجهی به کارکردهای انسان به‌عنوان سرمایه‌ای که قوام نظام و اجتماع به آن بستگی دارد نشده است شاهد این
مدعا این است که خداوند متعال در قرآن کریم سوره مبارکه ملک می‌فرماید: «الذی خلق الموت و الحیاه لیبلوکم احسن عملاٌو هوالعزیز الغفور» به طوری که پایه و اساس عملکردها ارزشیابی و مطابقت آن با ارزش‌های متعالی بوده و حتی در دستگاه آفرینش هیچ کس بدون این سنجش عمل راه به جایی نخواهد برد در جایی دیگر اساساٌ بهشت را نتیجه ارزشیابی اعمال دانسته که گویی سرنوشت نهایی بشر نیز از طریق سنجش اعمل حاصل می‌شود خدای متعال در قرآن کریم اشاره به همین موضوع دارد که در آیات سوره القارعه چنین فرموده: «فاما من ثقلت موازینه فهو فی عیشه راضیه واما من خفت موازینه فامه
هاویه» پس آن روز عمل هرکس در میزان حق وزنی باشد در بهشت به آسایش خواهد بود و عمل هرکس <بی قدر >و سبک وزن است در قدر جهنم هاویه است.
و در برخی روایات نیز آن‌چنان اهمیتی برای موضوع ارزشیابی عملکرد قائل شده که وظیفه هر متفکر و اندیشمندی متعهدی را دو چندان می‌کند چنان که امام موسی بن جعفر (ع) می‌فرماید: «لیس منا من لم یحاسب نفسه فی کل یوم» از ما نیست کسی هر روز نفس عمل خویش را مورد حساب قرار ندهد. در
مکتب انبیاء الهی تشخیص شایستگی یا احراز شایستگی افراد بستگی به ارزیابی اعمال دارد همچنان که خدای متعال در قرآن کریم در سوره والعصر آیه ۳ بیان فرموده است «الا الذین امنو و عملو الصاحات و تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر» مگر آنان که به خدا ایمان آورده و نیکو کار شدند و به درستی وراستی و پایداری در دین یک‌دیگر را سفارش کردند و همچنین پیامبر گرامی اسلامی (ص) فرموده است: «بر انسان عاقل است برای اینکه متضررنشود ساعاتی از اوقات خویش را به ارزیابی عملکرد خود یا دیگران اختصاص دهد».
حال با استفاده از اهمیت و ضرورت امر ارزشیابی و نتایج آن هشتم شهریور‌ماه هر سال که مصادف یا گرامی‌داشت شهادت شهیدان گران‌قدر دولت جمهوری اسلامی ایران رجایی و با‌هنر می‌باشد و با استشهاد آیات قرآن و روایات میتوان به جایگاه کنونی و نقش معرفی کارمندان ممتاز و نمونه در نظام
اداری دستگاه‌های دولت جمهوری اسلامی که به‌عنوان روز کارمند نامیده شده اقدام نموده در سال‌های اخیر تلاش مضاعفی شده است که نظام ارزشیابی در سیستم اداری مبتنی با دیدگاه دینی و اسلامی باشد که باعث شده سیستم اداری روز به روز خود رابه اهداف متعالی دین مترقی و انسان‌ساز اسلام که همان هدف اصلی و اساس دین اسلام است برساند.
تهیه و تنظیم: محمود خرم‌آبادی مسئول پژوهش و آموزش اداره کل تبلیغات اسلامی لرستان
- کلمات کلیدی:
- ارزشیابی
- اهمیت عملکرد
- محمود خرم آبادی
